احساس خفگی عصبی یا تنگی نفس می‌تواند به خاطر ناراحتی‌ها و تنش‌های روانی اتفاق بیافتد. معمولا کسانی که تحت استرس زیادی هستند و یا حادثه ناگواری برای‌شان اتفاق افتاده دچار تنگی نفس می‌شوند. دفعات اول معمولا به سادگی گذرانده می‌شود، اما هر بار افکار منفی و ترس‌ها بیشتر شده و شدت حس خفگی افزایش می‌یابد. این روند به مرور زمان بهبود پیدا نمی‌کند، مگر آنکه عوامل استرس‌زا از بین بروند. اما از آنجا که زندگی پر از فراز و نشیب هست، هیچ وقت نمی‎‌توان از خطرات مصونیت کامل داشت. بنابراین باید تکنیک‌های لازم برای کنترل شرایط را فرابگیرید.

منبع: احساس خفگی عصبی و تنگی نفس

احساس خفگی عصبی

احساس خفگی عصبی در افرادی که بیماری های زمینه ای تنفسی دارند؛ بیشتر رخ خواهد داد و خطرناک تر است. این احساس همانطور که از نامش هم پیداست هیچ ریشه جسمانی نداشته و صرفا به خاطر علائمی است که مشکلات روانی برای فرد ایجاد کرده است. معمولا یک احساس زودگذر است و با نشانه های دیگری نیز همراه خواهد بود.  معمولا در این حالت در قفسه سینه احساس فشردگی ایجاد می‌شود و با بالارفتن ریتم تنفسی همراه خواهد بود.

رابطه اضطراب و احساس خفگی عصبی

تنگی نفس یا احساس خفگی اشکال مختلفی دارد؛ برای مثال ممکن است احساس کنید نفس‌تان بالا نمی‌آید یا چیزی داخل گلوی‌تان گیر کرده و به‌زودی خفه خواهید شد. اما چه رابطه‌ای میان این احساسات و اضطراب وجود دارد؟

وقتی‌که از چیزی (برای مثال اتومبیلی که با سرعت به شما نزدیک می‌شود) می‌ترسید، مغز به تمامی اندام‌های بدن دستور می‌دهد که در حال آماده‌باش قرار بگیرند و این به معنای آن است که سرعت گردش‌خون در بدن شما بیشتر شده، قند‌خونتان افزایش می‌یابد و عضلات آماده فعالیت بیشتر می‌شوند. در این میان ریه‌ها نیز باید برای دریافت اکسیژن بیشتر و رساندن آن به اندام‌های مختلف آماده شوند.

اما نکته‌ای که وجود دارد این است که مغز توانایی تفاوت گذاشتن بین خطرات بیرونی مثل اتومبیل با خطرات درونی مانند احساس دل‌شوره و اضطراب از امتحان فردا را ندارد و به هردوی آن‌ها به یک‌شکل پاسخ می‌دهد. به همین خاطر بعضی‌ها هنگام اضطراب احساس خفگی عصبی می‌کنند.

هنگامی‌که ریه‌ها به هر دلیلی توانایی دریافت اکسیژن بیش‌ازحدی که در هنگام اضطراب وارد می‌شود را نداشته باشند، احساس می‌کنید که نفس‌تان در حال بند آمدن است یا قفسه سینه‌تان سنگین شده. علاوه بر این عضله‌ای شبیه یک حلقه در گلو وجود دارد که هنگام غذا خوردن باز و بسته می‌شود.

اگر اضطراب باعث شود این عضله منقبض شده باشد، احتمالاً حس می‌کنید چیزی داخل گلویتان گیر کرده و درحال خفه شدن هستید. گاهی اوقات نیز اضطراب باعث شروع حملات پانیک می‌شود و تنگی نفس یا سنگین شدن قفسه سینه یکی از علائمی است که در هنگام حملات پانیک و احساس خفگی عصبی خود را نشان می‌دهد.

چرخه معیوب احساس خفگی و استرس عصبی

تا اینجا از این صحبت کردیم که اضطراب می‌تواند باعث بروز یا تشدید مشکلات تنفسی باشد. اما مشکلات تنفسی نیز می‌توانند باعث افزایش اضطراب و نگرانی شوند و به‌این‌ترتیب چرخه معیوبی شکل خواهد گرفت که در آن مشکلات تنفسی و اضطراب یکدیگر را تقویت می‌کنند.

وقتی که به هر دلیلی دچار اضطراب می‌شوید، ممکن است تنگی نفس  بگیرید. طبیعتا وقتی سخت نفس می‌کشید، مضطرب و نگران می‌شوید. برای مثال بیماران مبتلا به پانیک از این می‌ترسند که شاید در این حالت بمیرند و این می‌تواند اضطراب را افزایش دهد.

در کنار دشواری این شرایط، تنگی نفس بر فرایند کاری و تحصیلی یا حتی روابط اجتماعی تأثیر گذاشته و مشکلات زیادی ایجاد نماید. به همین خاطر باید با کمک گرفتن از یک متخصص روانشناسی برای درمان اضطراب و احساس خفگی عصبی خود راهکار مناسبی پیدا کنید.

راهکارهایی برای بهبود احساس خفگی و تنگی نفس عصبی

برای کنترل احساس خفگی عصبی راه های گوناگونی وجود دارد. البته بهتر است در در ابتدا علت این اختلال را شناسایی کنید. این عارضه زمانی برای فرد مشکل ایجاد خواهد کرد که در مکان های عمومی رخ داده و زندگی اجتماعی او را تحت تاثیر قرار دهد. معمولا این مشکل حتی باعث بروز فوبیا از مکان های عمومی هم خواهد شد. به همین دلیل افراد باید هرچه سریع تر برای درمان و کنترل آن اقدام کنند. 

✔️ تمرینات آرام‌سازی

یکی از مؤثرترین روش‌ها برای مبارزه با اضطراب استفاده از تمرینات ریلکسیشن است. به‌خصوص برای درمان تنگی نفس و احساس خفگی عصبی  از تکنیک‌های تنفس آرام ریلکسیشن استفاده کنید. تمرینات ریلکسیشن باعث می‌شود بدن‌تان در برابر اضطراب‌هایی که به‌صورت روزانه با آن‌ها مواجه می‌شود، مقاومت بیشتری داشته و درنتیجه کمتر دچار مشکلاتی مانند تنگی نفس یا تپش قلب خواهید شد. 

✔️ ذهنتان را هشیار نگه دارید

هنگامی‌که دچار اضطراب می‌شوید این فکر را در ذهنتان نگه دارید که قرار نیست اتفاق بدی بیفتد و شما خواهید توانست احساسات خود را کنترل کنید. این فکر باعث می‌شود تا ترس از اینکه ممکن است دچار خفگی شوید، از بین برود و بتوانید تسلط بیشتری روی شرایط داشته باشید. معمولا بیشترین عامل ایجاد کننده احساس خفگی عصبی، ترس از بروز این اتفاق است که باید برای غلبه بر آن به صورت منطقی فکر کرد.

✔️ محرک‌های اضطراب را شناسایی کنید

اگر تاکنون چند بار دچار حمله‌های تنفسی شده‌اید، بهتر است به‌خوبی این شرایط را زیر نظر بگیرید و در ارتباط با چند مورد از حمله‌ها به این سؤال پاسخ دهید که قبل از اینکه احساس تنگی نفس کنید چه اتفاقی افتاد یا چه فکری از سرتان رد شد؟ این کار به شما کمک می‌کند به‌تدریج متوجه دلایل اضطراب‌تان بشوید و برای برطرف کردن آن‌ها برنامه‌ریزی داشته باشید. با شناسایی عوامل ایجاد کننده احساس خفگی عصبی، می‌توان ار بروز مجدد آن جلوگیری کرد.

✔️ تمرینات تنفسی

یکی دیگر از راه های کنترل احساس خفگی عصبی، تمرینات تنفسی است. تنفس درست بسیار در بروز بیماری های جسمانی و حتی روانی موثر است. نفس های عمیق و منظم بکشید و عضله های شکمی و همچنین دیافراگم خود را با تمرینات مختلفی، تقویت کنید. برای اینکار تصور کنید یک بادکنک درون شکم تان است که باید باد آن را به آرامی تخلیه کنید. 

✔️ از مصرف خوراکی های محرک جلوگیری کنید

برای جلوگیری از بروز احساس خفگی عصبی از مصرف خوراکی هایی که ضربان قلب شما را افزایش می‌دهند؛ خودداری کنید. کافئین یکی از این خوراکی هاست که  باید از خوردن پرهیز کنید. در عوض از خوراکی های آرام بخش استفاده کنید.برخی از داروهای گیاهی مثل دمنوش های بابونه و یا بهارنارنج برای آرام سازی بسیار موثر هستند. بهتر است این گیاهان مکمل قبل از خواب  و همراه با روش های درمانی دیگر مصرف شوند.

✔️ چه زمانی از مشاور کمک بگیریم

با توجه به اثرات منفی که اضطراب می‌تواند در زندگی و فعالیت‌ها داشته باشد، بهتر است هرگاه نشانه‌های آن را در خود احساس کردید برای درمان از یک متخصص کمک بگیرید. اما در برخی مواقع دریافت کمک اهمیت بیشتری دارد:

• اگر شدت یا تعداد مواقعی که دچار مشکلات تنفسی می‌شوید بیشتر شده است.
• اگر به همراه مشکلات تنفسی نشانه‌های دیگری مانند تپش قلب، سرگیجه، یا مشکلات گوارشی را تجربه می‌کنید.
• مشکلات تنفسی یا ترس از آن‌ها اختلالاتی را در جریان زندگی روزمره شما ایجاد کرده است
• مشکلات تنفسی به همراه سایر بیماری‌های روحی مانند افسردگی، وسواس، اضطراب تعمیم‌یافته و …. اتفاق افتاده باشد.

دارودرمانی برای از بین بردن احساس تنگی نفس عصبی

آیا دارویی برای درمان تنگی نفس‌های اضطرابی وجود دارد؟ در اولین قدم شما باید از این موضوع مطمئن شوید که دچار مشکل جسمانی نشده‌اید تا بتوان با قطعیت اضطراب را دلیل بروز مشکلات تنفسی دانست. گاه در شرایطی که تحمل استرس ممکن نباشد بعضی از متخصصین سلامت روان از داروهای ضداضطراب استفاده می‌کنند.

این داروها باعث می‌شود نشانه‌های اضطراب به‌طورکلی از بین بروند، اما آنچه باید به خاطر داشته باشید این است که داروها صرفاً از بروز نشانه‌ها جلوگیری می‌کنند اما نمی‌توانند مشکل اصلی را درمان کنند و درنتیجه با کنار گذاشتن داروها دیر یا زود اضطراب بازخواهد گشت. به همین خاطر بهتر است در کنار استفاده از داروها از جلسات روان‌درمانی برای اضطراب نیز استفاده کنید.

سخن پایانی

احساس خفگی عصبی، یکی از واکنش های بدن هنگام استرس و اضطراب است. این مشکل عوارض زیادی را برای افراد ایجاد می‌کند؛ به همین دلیل باید برای درمان و کنترل آن اقدامات لازم را انجام داد. برای درمان این مشکل باید از روش های رواندرمانی و دارودرمانی به صورت همزمان استفاده کرد. همچنین خود فرد نیز در سبک زندگی خود تغییراتی ایجاد کند. از بروز علائم این مشکل در جمع و با حضور دیگران نترسید و حواس خود را معطوف به چیزهای دیگری کنید. حتما تحت نظر یک متخصص باشید و درمان خود را نیمه کاره رها نکنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه احساس خفگی عصبی می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360  و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سؤالات متداول